Over kanseri (yumurtalık kanseri), yumurtalıkta (over) başlayan malign (kötü huylu) bir tümördür. Yumurtalıklar, kadın üreme sisteminin bir parçası olup, hormon üretimi ve yumurta olgunlaştırma görevlerini üstlenir. Over kanseri, genellikle geç teşhis edilen ve tedavi edilebilmesi zor olabilen bir kanser türüdür.
Belirtiler: Over kanseri genellikle erken evrelerinde belirgin semptomlar göstermediği için, çoğu zaman ilerlemiş aşamalarda teşhis edilir. Yaygın belirtiler şunlar olabilir:
- Karın veya pelvik bölgede şişlik, ağrı veya rahatsızlık
- Şişkinlik ve gaz problemleri
- İştah kaybı veya kilo kaybı
- Yorgunluk
- Sık idrara çıkma
- Adet düzensizlikleri (menopoz sonrası kadınlarda)
Risk Faktörleri: Over kanseri riskini artırabilecek faktörler şunlardır:
- Genetik yatkınlık (ailede over kanseri öyküsü, BRCA1 veya BRCA2 gen mutasyonları)
- Yaş (genellikle 50 yaş üstü kadınlarda görülür)
- Endometriozis öyküsü
- Hormonal tedavi öyküsü
- Hiç doğum yapmamış olma (nulliparite)
Teşhis: Over kanserinin teşhisi genellikle birkaç adım içerir:
- Fiziksel Muayene: Karın ve pelvik bölgede ağrı veya şişlik olup olmadığını kontrol etmek için yapılır.
- Görüntüleme Testleri: Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi yöntemlerle yumurtalıkların durumu değerlendirilir.
- Kan Testleri: CA-125 gibi belirli kan markerlarının seviyelerini ölçen testler, over kanseri teşhisinde yardımcı olabilir, ancak bu testler kesin tanı koymaz.
- Biyopsi: Şüpheli dokudan örnek alınarak yapılan laboratuvar testleri, kanser tanısını doğrulamak için kullanılır.
Tedavi: Over kanseri tedavisi, kanserin evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Cerrahi: Kanserli yumurtalığın ve çevre dokuların çıkarılması (ooferektomi ve histerektomi).
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaç tedavisi.
- Radyoterapi: Kanserli hücreleri yok etmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır (genellikle nadiren kullanılır).
- Targeted Therapy ve İmmünoterapiler: Kanser hücrelerini hedef alan veya bağışıklık sistemini güçlendiren özel tedavi yöntemleri.
Takip ve İzleme: Tedavi sonrası düzenli takipler, kanserin tekrarını veya ilerlemesini izlemek için önemlidir. Bu takipler, genellikle fiziksel muayeneler, kan testleri ve görüntüleme testlerini içerir.
Erken teşhis ve uygun tedavi ile over kanseri yönetilebilir, ancak bu genellikle multidisipliner bir yaklaşım ve sürekli izleme gerektirir.